Цөөн үгээр

- Ажлын байрны зар - Ажлын байрны зар - Газар эзэмшүүлэх цахим дуудлага худалдаанд урьж байна

танилцуулга

Нийтэлсэн: 7 жилийн өмнө Үзсэн: 3294

                              

    Сант сум нь  Монгол улсын   мал аж ахуй, газар тариалангийн үйлдвэрлэл,  усалгаатай газар тариалангийн үйлдвэрлэлийн ууган, анхдагч, Домогт Гоожнанаагийн нутаг юм.  Хушаат хайрхан,        Баян хайрхан, Шохойн нуруу Орхон гол болон Бүрэнхан уулаас эх авсан Ивэн гол, Усан сээрийн гол зэргийг бэлэгдэж уул ус, гол мөрөн, тариалангийн талбай зэргийг дүрслэн бага хүрээний                                                                             дотор оруулж гадна дугуйд иргэдийн амьдрал  ахуй өсөн дэвжихийн бэлэгдэл мөнх ногоон ой амуу тариа, цэлмэг хөх тэнгэрийг харуулсан болно.

 

СУМЫН ЕРӨНХИЙ ТАНИЛЦУУЛГА

    Тус сум нь Манжийн эрхшээлийн үед Халхын умард замын  Дундад зүүнгарын адгийн хошуу, Богд хаант Монгол улсын үед Т

үшээт хан аймгийн  Эрдэнэ Жун вангийн хошуу, Ардын засгийн эхэн үед Богд хан уулын аймаг Зүүнбүрэн хан  уулын хошуу одоогийн Сэлэнгэ аймгийн Хушаат сумын  нутагт 1928 онд байгуулагджээ. Анх байгуулагдахдаа Орхон Хараагийн бэлчир Энхталын хөндийн адаг Донойжин уулын өвөрт “Энхталын сангийн газар” нэртэйгээр 5 гэр, 20 ажилчинтай, сайн үүлдрийн хонь үржүүлэх чиглэлээр Цагаантолгойн сангийн аж ахуйн анхны суурь тавигдсан түүхтэй.

1944 онд Орхон, Ивэн голын бэлчирт Цагаантолгой гэдэг газарт сангийн аж ахуйн төвийг нүүлгэн шилжүүлж улмаар газар тариалан, мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн чиглэлийн үйл ажиллагаа эрхлэх болжээ.

1976 онд Сант сум Цагаантолгойн сангийн аж ахуйн Бургалтайн тасгийг Баруунбүрэн суманд Бургалтайн САА, 1987 онд Энхталын тасгийг Хушаат сум Энхталын САА болгон өрх тусгаарласан байна.

 

Газар зүйн байршил:

   Одоо тус сум нь хойд талаараа Сэлэнгэ аймгийн Хушаат сум,  зүүн урд талаараа Орхон, баруун талаараа Баруунбүрэн сумдтай хиллэн 138,7 мянган га  нутаг дэвсгэртэй             МУ-ын нутгийн умард хэсгийн баруун өмнөд талд Орхон Хараагийн сав газарт оршдог. Сант сум нь  Улаанбаатар хотоос  289  км, аймгийн төвөөс 186 км, Дархан-уул аймгаас 97 км зайд байрладаг. Ивэн, Хушаат 2 багийн  нийт  751 өрхөд 2281 хүн амьдардаг.

Байгаль, газар зүйн онцлог

     Далайн түвшнээс дээш 760 м өргөгдсөн бөгөөд хамгийн  өндөр нь Мэргэн, Даагат, Будлан, Баянзүрх, Шивээт, Тэнгэр хаан, Хушаат, Баянхайрхан зэрэг уулууд байх бөгөөд                          эдгээр нь далайн түвшнээс дээш 200 -1500 метрт оршдог.  Физик газар зүйн хувьд Орхон- Сэлэнгийн сав газарт багтана. Геоморфологийн хувьд Орхон-Сэлэнгийн                        бэсрэг уулсын мужид багтдаг.Газар хөдлөлийн эрчим 5-7 балл. Сумын нутаг дэвсгэр нь тал хөндий, уул, нурууд зонхилон эзлэх бөгөөд  газрын гадаргын хотгор                                 гүдгэрийн хувьд харилцан адилгүй. Мал аж ахуй болон газар тариалан эрхлэхэд тохиромжтой.

Цаг уурын нөхцөл.

Хуурайдуу сэрүүн зунтай, хахир өвөлтэй.

  • 1 дүгээр сарын дундаж

температур -22-28°С

  • 7 дугаар сарын дундаж

температур +25+30°С

  • Жилийн дундаж салхины хурд 4-6 м/с
  • Жилийн хур тунадасны нийлбэр 200-400мм

Газар нутаг

Нийт газар нутгийн хэмжээ 138706 га.

Зориулалт

 

   Хэмжээ

/га/

Нийт талбайд эзлэх хувь

 

 

 

Хөдөө аж ахуйн газар

105414,3

76,0

Ойн сан бүхий газар

30467

22,0

Усан сан бүхий газар

350

0,25

Тусгай хэрэгцээний газар

1300

 0,93

Тосгон, суурингийн газар

330,13

0,23

Дэд бүтцийн газар

844,56

0,61